Aparaty słuchowe są urządzeniami, które muszą być odpowiednio ustawione, aby mogły spełniać swoją funkcję. Bywa, że wielu nowych Pacjentów nie zdaje sobie z tego sprawy i kojarzy proces zakupu aparatów słuchowych z zakupem okularów korekcyjnych, który przebiega według schematu: badanie-wybór-odbiór gotowego produktu. Niestety, ale z aparatami słuchowymi nie jest tak prosto. Sprzedaż ich z ustawieniami fabrycznymi nie zadowoliłoby żadnego Pacjenta. W tym przypadku konieczne jest jeszcze wprowadzenie indywidualnych ustawień dotyczących wzmocnienia dźwięków, czyli dopasowanie aparatów słuchowych.
Na czym polega dopasowanie aparatów słuchowych?
Dopasowanie aparatów słuchowych polega na przede wszystkim ustawieniu odpowiedniego wzmocnienia dźwięków, indywidualnie dostosowanego do każdego Pacjenta.
Określa się je przede wszystkim na podstawie badania słuchu, ale w obliczeniach bierze się również pod uwagę takie czynniki jak płeć, wiek, język, którym posługuje się Pacjent, jego doświadczenie w użytkowaniu aparatów słuchowych, czy też parametry akustyczne przewodu słuchowego zewnętrznego i poszczególnych części urządzenia, przez które propagować będzie się fala akustyczna.
Nawet takie elementy jak dźwiękowód, rożek, filtr, czy długość wkładki usznej mają znaczący wpływ na sygnał, który wydobywa się z aparatu słuchowego i ostatecznie sięga błony bębenkowej Pacjenta.
Zmiennych mających wpływ na parametry dźwięku jest naprawdę wiele i każdy producent aparatów słuchowych na podstawie wielu badań i analiz opracowuje własne algorytmy, dotyczące zarówno przetwarzania sygnałów, jak i optymalnego ustawienia wzmocnienia.
Jak w praktyce wygląda dopasowanie aparatów słuchowych?
Przy wstępnym dopasowaniu aparatów słuchowych, do odpowiedniego oprogramowania wprowadza się wyniki badań słuchu oraz inne, wymagane informacje np. wymieniony wcześniej wiek, czy płeć Pacjenta. Oprócz tego protetyk słuchu określa wszystkie dane dotyczące aparatu słuchowego – rodzaj zastosowanej wkładki usznej, wielkość wentylacji, średnicę dźwiękowodu itp. W przypadku informacji o anatomicznej budowie przewodu słuchowego zewnętrznego Pacjenta standardowo bazuje się na danych uśrednionych – dotyczy to np. rezonansów przewodu słuchowego. Dane te odnoszą się do odpowiednio dużej populacji osób i są pewną statystyką.
Jak zrezygnować ze statystyki i dokładniej dopasować aparaty słuchowe?
Na dokładniejsze wstępne dopasowanie aparatów słuchowych pozwala aparatura REM (Real Ear Measurements).
Pomiar rezonansów przewodu słuchowego zewnętrznego. Linia przerywana – dane statystyczne. Linia ciągła – wynik pomiaru.
Za pomocą zminiaturyzowanej i odpowiednio skalibrowanej sondy możliwe jest zmierzenie rezonansów występujących w przewodzie słuchowym zewnętrznym konkretnego Pacjenta, przez co dopasowanie aparatów słuchowych staje się dużo bardziej precyzyjne, ponieważ algorytmy obliczające potrzebne wzmocnienie nie bazują na danych statystycznych, lecz na prawdziwych pomiarach. Informacje te może również wykorzystać protetyk słuchu przy ręcznym wprowadzaniu korekt do ustawień.
Poniżej przedstawiamy przykład w różnicy wstępnego dopasowania aparatów słuchowych. Po lewej stronie widoczny jest wykres wzmocnienia aparatu słuchowego obliczonego, korzystając z danych statystycznych, natomiast po prawej – z wyników pomiarów.
Prawda, że widać różnicę?
Wzmocnienie aparatu słuchowego obliczone według danych statystycznych.
Wzmocnienie aparatu słuchowego obliczone z uwzględnieniem indywidualnych pomiarów REM.
Po wyborze algorytmu i obliczeniu odpowiedniego wzmocnienia aparaty słuchowe są już wstępnie dopasowane, lecz nie jest to koniec całego procesu.
Subiektywna strona dopasowania aparatów słuchowych
Po wstępnym dopasowaniu pacjent informuje protetyka o swoich subiektywnych odczuciach, a protetyk słuchu wykonuje jeszcze kilka testów sprawdzających prawidłowe ustawienia aparatów słuchowych i tzw. zysku z nich. Na tym etapie protetyk słuchu ręcznie wprowadza różne zmiany w ustawieniach. Współpraca między Pacjentem a protetykiem słuchu jest w tym momencie kluczowa, ponieważ to właśnie na podstawie obserwacji zgłaszanych przez Pacjenta protetyk może lepiej dopasować aparaty słuchowe.
Ile czasu trwa dopasowanie aparatów słuchowych?
Cały proces dopasowania aparatów słuchowych nie zamyka się w jednej wizycie w gabinecie protetyki słuchu. Konieczna jest co najmniej jedna wizyta kontrolna, zazwyczaj po dwóch tygodniach od odebrania aparatu słuchowego. Po tym czasie Pacjent jest w stanie dokładniej określić swoje wymagania dotyczące ustawień swoich aparatów słuchowych, które następnie uwzględniane są przez protetyka słuchu. Oprócz ustawień związanych z samym wzmocnieniem dźwięków dochodzą jeszcze kwestie eksploatacyjne, nauka zakładania i ściągania aparatów, wymiany baterii, pielęgnacji urządzenia, ewentualne połączenie aparatów słuchowych z innymi systemami wspomagającymi słyszenie itd. Długość trwania wizyty jest kwestią indywidualną. Odbiór nowego aparatu słuchowego standardowo trwa około godziny.
Dzięki pomiarom REM szybciej osiąga się oczekiwane przez Pacjenta brzmienie dźwięków słyszanych przez aparaty słuchowe, przez co cała procedura dopasowania aparatów słuchowych skraca się.
Należy podkreślić, że ustawienia aparatów słuchowych mogą być korygowane w każdym momencie! Wystarczy tylko powiadomić specjalistę o swoich uwagach! Nasi Pacjenci są objęci systemem opieki postprotetycznej i mogą liczyć na bezpłatną pomoc!
Większość gabinetów protetyki słuchu nie wykonuje wyżej opisanych pomiarów, bazuje na danych statystycznych i na tej podstawie dopasowuje aparaty słuchowe. Najnowsze badania pokazały, że REM wykonywany jest w zaledwie 5% gabinetów protetyki słuchu [1]. Z dumą informujemy, że nasza firma należy do tego elitarnego grona 5%! W Sonido oferujemy opcję wykonania indywidualnych pomiarów (REM), dzięki czemu możemy bazować na danych rzeczywistych i precyzyjniej dopasowywać aparaty słuchowe.
Zadzwoń i zapytaj o REM w naszych gabinetach.
Opracowała: mgr Joanna Zaldivar-Pazoła
[1] A. Cierpicka-Świtkowska, K. Świtkowski, „Znaczenie badania na uchu rzeczywistym (REM) w dopasowaniu aparatów słuchowych”, w: „Protetyka Słuchu” Kwartalnik Polskiego Stowarzyszenia Protetyków Słuchu, nr 6, 1/2021, str. 5-7
